موزه قاجار تبریز -خانه امیر نظام گروسی
موزه قاجار در محله ششگلان که یکی از محلات قدیمی تبریز است، قرار دارد. در دوره قاجار عمارتهای بسیار زیبایی در این محله احداث شده بود که خانه امیر نظام گروسی یکی از با ارزش ترین باز مانده های این خانه های تاریخی است که هنوز با صلابت و عظمت خاص، خودنمایی می کند. این خانه که اکنون از آن به عنوان موزه قاجار استفاده می شود در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی و توسط وی بنا گردیده است. منابع حاکی از آن است که در دوره های بعد نیز والیان آذربایجان در این عمارت سکونت داشته اند. خانه امیر نظام در سال 1370 هجری شمسی از سوی سازمان میراث فرهنگی خریداری شده و با توجه به آسیبهای جدی که به بنا رسیده بود با حفظ ویژگیهای معماری بنا و شاخصهای سنتی مورد باز سازی قرار گرفت و در اردیبهشت ماه سال 1385 پس از اتمام عملیات ساختمانی به عنوان موزه قاجار مورد بهره برداری قرار گرفت. دلیل انتخاب این بنا به عنوان موزه قاجار اهمیت دارالسلطنه تبریز در دوره قاجار بوده است. در اوایل دوره قاجار در زمان عباس میرزا این شهر ولیعهد نشین گردید و پس از آن نیز جانشینان سلاطین قاجار در این شهر مستقر شده و به هنگام رسیدن به سلطنت به پایتخت عزیمت می کردند. همچنین در دوره جنگهای ایران و روس این شهر مرکز ثقل و مقر فرماندهی بوده است.
.
ویژگیهای معماری:
عمارت امیرنظام در دو طبقه و با زیربنای 1500 متر مربع ساخته شده است. ساختمان مشتمل بر دو حیاط اندرونی و بیرونی است که باغچه ها و حوض ها زیبایی آن را دو چندان می کند. 16 ستون با سرستونهای زیبا ایوان سراری را نگه داشته اند. در طبقه بالا پنجره های مشبک ارسی با شیشه های رنگی، گچبری های نمای شمالی و جنوبی همچنین آینه کاریها و گچبریهای تالارهای داخلی و طنبیها* به زیبایی مجموعه می افزایند و در زیرزمین حوضخانه وسیعی وجود دارد که یکی از زیباترین قسمت های بنا است. ستونهای استوار حوضخانه و آجرکاری سقف آن نیز بسیار چشمگیر است.
موزه قاجار در محله ششگلان که یکی از محلات قدیمی تبریز است، قرار دارد. در دوره قاجار عمارتهای بسیار زیبایی در این محله احداث شده بود که خانه امیر نظام گروسی یکی از با ارزش ترین باز مانده های این خانه های تاریخی است که هنوز با صلابت و عظمت خاص، خودنمایی می کند. این خانه که اکنون از آن به عنوان موزه قاجار استفاده می شود در دوره ناصرالدین شاه و در زمان پیشکاری امیر نظام گروسی و توسط وی بنا گردیده است. منابع حاکی از آن است که در دوره های بعد نیز والیان آذربایجان در این عمارت سکونت داشته اند. خانه امیر نظام در سال 1370 هجری شمسی از سوی سازمان میراث فرهنگی خریداری شده و با توجه به آسیبهای جدی که به بنا رسیده بود با حفظ ویژگیهای معماری بنا و شاخصهای سنتی مورد باز سازی قرار گرفت و در اردیبهشت ماه سال 1385 پس از اتمام عملیات ساختمانی به عنوان موزه قاجار مورد بهره برداری قرار گرفت. دلیل انتخاب این بنا به عنوان موزه قاجار اهمیت دارالسلطنه تبریز در دوره قاجار بوده است. در اوایل دوره قاجار در زمان عباس میرزا این شهر ولیعهد نشین گردید و پس از آن نیز جانشینان سلاطین قاجار در این شهر مستقر شده و به هنگام رسیدن به سلطنت به پایتخت عزیمت می کردند. همچنین در دوره جنگهای ایران و روس این شهر مرکز ثقل و مقر فرماندهی بوده است.
.ویژگیهای معماری:
عمارت امیرنظام در دو طبقه و با زیربنای 1500 متر مربع ساخته شده است. ساختمان مشتمل بر دو حیاط اندرونی و بیرونی است که باغچه ها و حوض ها زیبایی آن را دو چندان می کند. 16 ستون با سرستونهای زیبا ایوان سراری را نگه داشته اند. در طبقه بالا پنجره های مشبک ارسی با شیشه های رنگی، گچبری های نمای شمالی و جنوبی همچنین آینه کاریها و گچبریهای تالارهای داخلی و طنبیها* به زیبایی مجموعه می افزایند و در زیرزمین حوضخانه وسیعی وجود دارد که یکی از زیباترین قسمت های بنا است. ستونهای استوار حوضخانه و آجرکاری سقف آن نیز بسیار چشمگیر است.
تالارهای موزه:
تالارهای طبقه اول: تالار سکه-تالار بافته- تالار چینی- تالار آبگینه- تالار فلزات- تالار موسیقی- تالار خاتم
تالارهای زیر زمین: تالار سنگ – تالار اسلحه – تالار رجال و فرامین- تالار معماری و شهرسازی
منبع: (عینا برگرفته از بروشور گردشگری معاونت فرهنگی و ارتباطات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی-توزیع شده در ایام عید نوروز سال 1387)
*: در خانه های قدیمی تبریز در هر خانه یک اتاق بزرگ وجود دارد که به آن طنبی گفته می شود.
سلام بهرام جان
ReplyDeleteاز اينكه اطلاعات جالبي در مورد اين عمارت و موزه قاجار ارائه دادي تشكر مي كنم و اميد وارم در اولين فرصت بتوانم از اين موزه ديدن كنم.
اسماعيل زادحسن
سلام.
ReplyDeleteانصافا عمارت بسیار زیبائیه. من همرا داداشم از این عمارت دیدن کردم. به هر کسی که گذرش به تبریز بیفته توصیه می کنم که بره و از این موزه بازدید کنه.
ساغ اول داداش، اللرین آغریماسین.